Sterke ambities, lastige uitvoering: evaluatie van duurzaamheidsbeleid van gemeenten

Gemeenten hebben sterke ambities op duurzaamheidsbeleid volgend op Rijksbeleid. Deze ambities richten zich voornamelijk op energie- en grondstoffentransitie. We zitten in een van fase van pionieren waarin gemeenten op zoek zijn naar beste weg maar worstelen met de uitvoering. Uit eigen onderzoek van IPR Normag blijkt dat gemeenten worstelen met de uitvoering:

Abstracte doelstellingen; Gemeenten nemen de Rijksdoelen over en bezig zijn met de energietransitie. Echter worden deze doelen vaak niet concreet gemaakt of geoperationaliseerd. Dit kan leiden tot een gebrek aan duidelijke richtlijnen en actieplannen om de grondstoffentransitie daadwerkelijk te realiseren.

Grote verschillen in aanpak; Gemeenten kiezen voor diverse benaderingen duurzaamheid aan te pakken. Sommige gemeenten kiezen voor een specifiek communicatiekanaal voor duurzaamheidsinitiatieven en andere gemeenten een aparte organisatie hebben opgericht. Daarnaast werken gemeenten samen met verschillende partners en partijen om duurzaamheidsdoelen te bereiken. Deze partijen lopen uiteen van kringlopen tot en met afvalinzamelaars.

Gebrek aan monitoring en evaluatie; Veel gemeenten lijken voornamelijk beleidsdocumenten te produceren, waarbij de nadruk ligt op het formuleren van doelstellingen en richtlijnen. Er is echter vaak een gebrek aan evaluatie en monitoring om bij te sturen wanneer nodig. Daardoor is het lastig om de circulaire doelstellingen, met name de ambitie om in 2030 50% circulair te zijn, te behalen. Om een Circulaire Economie te bereiken moet er meer gedaan worden door gemeenten.

En zien we kansen voor verbetering:

💡Procesaanpak; een goede procesaanpak met SMART-doelen, monitoring en evaluatie zal er voor zorgen dat ambities concreter en geoperationaliseerd kunnen worden.

💡Koppelen van beleidsdomeinen; het coördineren van beleidsinspanningen kan bijdragen aan het behalen van de ambities. Een concreet voorbeeld hiervan is het integreren van afvalbeleid en duurzaamheidsbeleid.

💡Unieke positie van gemeenten; gemeenten kunnen met lokale voorbeelden en kansen de verbinding leggen met landelijk beleid.

Vanuit IPR Normag hebben Margo Scheutjens, Brenda Stolwijk en Marten Boels tien grotere Nederlandse gemeenten onderzocht op basis van openbare documenten. Meer weten over dit onderzoek of contact opnemen? Bel dan 023 531 9141 of mail ons op info@iprnormag.nl.